Сямейнае жыццё трашчала.
Сярод усiх Кацiных трывог, вылучалася адна вельмi непрыемная. Званок ад Таццяны Андрэеyны быy вельмi непрымальны для Кацi. Мама Толi y пачатковай размове была злёгку фальшывай i складанай. Яна павольна казала, быццам спрабавала наладзiць адносiны, але гэта было не так. Званок стаy заблытаным для Кацi, яна нiяк не магла зразумець: навошта тэлефануе ёй Таццяна Андрэеyна, што яна хоча ад яе. Паступова размова пераходзiла на важную, галоyную частку. Яны загаварылi пра дзяцей. Цяпер свякроy звярталася да больш вострых тэм. Спачатку яна туманна спрабавала пераканаць Кацю y тым, што другое дзiця гэта занадта адказна i бязглуздна. Такiм чынам, свякроy працягвала пераходзiць да пераканання зрабiць аборт, шукаючы yсё больш патрэбных прычын для гэтага. Каця гаварыла з ёй ужо y больш высокай iнтанацыi, сцiскала пальцы y кулак. Кацi было непрыемна працягваць размову, яна пярэчыла Таццяне Андрэеyне i y рэшце рэшт кiнула слухаyку.
Каця нi на секунду не задумвалася аб аборце. Яна не хацела забiраць жыццё яшчэ не нарадзiyшыйся дзiцяцi. Знаходзячыся y злосцi i y нейкай турбоце за дзiцяцi, Каця пасьпяшалася заняцца чымсьцi важным. Хоць яна яшчэ доyга разважала i зацiскала пальцы, нянавiсць да свякрухi не знiкала.
Пасля гэтага, Таццяна Андрэеyна яшчэ некалькi разоy тэлефанавала Кацi. Спрабавала дастукацца да яе i да сына. Яна пераконвала сябе y правiльнасцi свайго рашэння i спрабавала пераканаць iх.
З кожным днём надвор'е y гарадку мянялася, яно yплывала на настрой жыхароy. Часам сонца было халодным, а часам занадта цёпла сагравала людзей. Аблокi па-ранейшаму лёталi вялiкiмi зграямi над галовамi задумлiнных людзей.
Сёння Толя прыйшоy дадому y ускудлачаным стане, ён моyчкi шукаy жонку па кватэры, знайшоy яе y ваннай. Каця глядзела yнiз, нiбы баялася зiрнуць на Толю. Яна перабiрала памытыя рэчы. Толя крануy яе за руку, каб Каця глядзела на яго.
– Каць, паслухай. – казаy ён разгубленым голасам.
Каця не глядзела на яго, адштурхнуyшы яго, прабiраючыся, яна выйшла з ванны з чыстым i сухiм адзеннем дачкi. Увайшла y спальню да яе. Толе не падабалася, як паводзiць сябе Каця, ён iшоy за ёй i чакаy, калi ж яна спынiцца.
– Чуеш?! – працягнуy ён.
Каця спынiлася, павярнулася i зiрнула на яго.
– Цяпер кажы! Што ты хочаш мне сказаць? – з турботай спытала яна.
– Ведаеш Каць!? Мне yжо гэта yсё надакучыла! Усё гэтае наша жыццё. Я падаю на развод! – прагаварыy Толя. – Я цвёрда вырашыy!
– Дык што стаiш? Ідзi, давай! – сказала яна i тут жа адвярнулася.
Яго словы быццам чымсьцi паранiлi, мучалi яе i y той жа час вызвалялi. Каця як быццам абдумвала нешта.
Толя y гэтую хвiлiну выйшаy з пакоя. Холад разбiy усё яго цярпенне i сумневы y вырашэннi падаць на развод.
Нягледзячы на yсе пачуццi, якiя засталiся прывязаныя да Толi, Каця была вымушана пагадзiцца на развод. Яны yжо даyно не жылi сям'ёй, а нiбы гулялi y яе. Усё, што iх трымала yсе гэтыя гады, гэта iх шасцiгадовая дачка Насця, якая хоча бачыць сваiх бацькоy разам.
Такiмi падзеямi скончылася лета.
У гэтым годзе, Настачка iдзе y першы клас. На адкрыццi школьнай лiнейкi прысутнiчала i Каця. Яна была шчаслiвая бачыць сваю дачку, а вось Толя не прысутнiчаy на першым афiцыйным днi дачкi y школе. Новы этап жыцця палохаy маленькую, худзенькую Насценьку. Каця ж назiрала, як хутка вырасла яе дачка, якая яна прыгожая y чорна-белай школьнай форме, з белым бантам на валасах. Шчаслiвыя слязiнкi мамы, пацяклi з вачэй.
Увечары панядзелка, Насця сядзела y сваiм пакоi y сiняй сукеначцы, перабiрала сшыткi, рыхтавалася да школы. Таты не было дома, ён ужо паспеy сысцi кудысьцi, так i не пагаварыyшы з дачкой. Каця спакойна зайшла y пакой, каб дапамагчы Насцi з яе справамi i паклiкаць яе есцi.
Дачка зiрнуyшы на маму трохi нахмурылася i пацiкавiлася.
– Вы чаму перасталi мець зносiны з татам? Вы вядзеце сябе як не знаёмыя. – сказала Насця. – Чаму таты не было y школе? Чаму ты мне не адказала? А тата дзе цяпер, чаму яго няма дома?
– Занадта шмат ты задаеш пытанняy…– сказала Каця. – Давай збiрайся, iдзем есцi.
Насця паглядзела на сшытак, а потым зноy павярнулася да мамы.
– Мам…?! Адкажы хоць на адно пытанне.
Каця прысела на ложак. Хацела сказаць пра сябе, не yслых, але словы самi вырвалiся.
– Мы разводзiмся… – прашаптала яна.
– Што? Я не зразумела, што ты сказала!
– Я больш не магу гэта трываць дачурка. – сказала мама. – Ты бачыш, як дрэнна ставiцца да мяне тата i з табой не гуляе. Я не хачу быць яго жонкай, я проста хачу быць мамай для цябе.
Кацю ахоплiваy сорам i схаваны гнеy, яна была падаyленая, але яна не магла паказаць перад дзiцём усе гэтыя пачуццi.
– Нiчога не зразумела. – пацiснула плячыма. – А тата застанецца з намi?
– Застанецца. Давай, Збiрай свае сшыткi i пойдзем ужо есцi! – паспяшалася Каця.
Мама yстала. Насця хутка прыбрала прадметы y партфель i пабегла наперад, каб апынуцца наперадзе мамы. Яна хацела першай памыць рукi i паставiць талеркi, вiдэльцы, на стол.
За сталом, Насця разглядала талерку i неахвотна ела.
– Еш, а то астыне! – сказала мама.
– А калi мы пойдзем мне купляць новы пенал? – не жадаючы есцi, спытала дачка.
– У цябе той у добрым стане, новы! – пераканаyшы адказала Каця. – Калi з'ясi yсё, я раскажу табе добрую навiну. Яна табе спадабаецца!
Дачка хутка забылася пра пенал, мамчыны словы яе заiнтрыгавалi.
– Якая навiна? Раскажы зараз!
– Не! Толькi пасля таго, як ты паясi!
– Добра. – незадаволена адказала дачка.
Насця з'ядала yсё, што браy яе вiдэлец. Яна не заглядалася y талерку, у яе маленькай галаве трымалася цiкавасць таго, што ж можа сказаць ёй мама.
“Можа мне купяць новы альбом цi ляльку?” – разважала яна.
Насценька з'ела yсё i з вялiкай радасцю паказала маме сваю талерку.
– Я yсё з’ела! Гавары, мам! – няyседлiва i з вялiкiм жаданнем сказала дачка.
– Так, я yсё памятаю… Насценька, у нядзелю прыязджае заапарк i мы абавязкова з табой пойдзем туды! – з усмешкай адказала Каця.
– Заапарк? Гэта выдатна! А нядзеля хутка? А якiя там будуць жывёлы? – Насця з захапленнем прыняла гэтую навiну.
– Хутка.
Дачка зусiм забылася пра жаданне новай лялькi або новага пеналу. Яна yжо пачала yяyляць, як будзе весела праводзiць час з мамай.
Глава V
Толя падаваy на развод, збiраy усе патрэбныя дакументы. На вуснай згодзе з Кацяй, яны дамовiлiся, што дзецi будуць у Кацi пасля заканчэння разводу. У моцнай турбоце з-за яе становiшча, цяжарнасцi, Каця прад'явiла пiсьмовую згоду на развод. Усе выдаткi, дзяржпошлiну, аплочваy Толя. І вось, усе дакументы былi прынятыя, разгледжаныя. Цяпер iм трэба было дачакацца канчатковага скасавання шлюбу, так як па законе, суд даy тры месяцы на прымiрэнне.