Каця тады yжо не спяшалася y булачную за свежай i найсмачнай выпечкай, яна з цiкавасцю засталася слухаць навiны пра былога мужа.
– Ён выхваляyся сябрам i майму мужу на працы, як адпачыy. Яшчэ i фатаграфii з курорта паказваy. – працягвала знаёмая Кацi. – Ездзiy адпачываць з той самай сяброyкай сваёй, ды i з дзецьмi яе. Муж мой казаy, што Толя адпачыy вельмi прыгожа. Амаль як мы, пазалетась…але y нас быy лепшы адпачынак!
Знаёмая тады балбатала i балбатала. Каця паслухала яе яшчэ трохi i калi цiкавасць знiкла, яна тут жа развiталася з ёй.
Такой гiсторыяй падзялiлася Каця з дачкой.
Насця без усялякай актыyнасцi слухала маму. А як толькi яна перастала казаць, дачка yстала i падышла да вакна. Зiрнула y яго, нахмурылася i вярнулася да мамы.
– Гэта праyда?! – сказала yсхвалявана Насця.
Яна ведала, што мама не хлусiць ёй. Яна проста не хацела сама y гэта верыць.
– Так, праyда… Я памятаю, як хтосьцi яшчэ шаптаyся аб гэтым… Тады я думала, што гэта проста здагадкi.
Каця назiрала, як яе дачка не мiрылася з гэтым становiшчам. Пачуyшы пра адпачынак з iншымi дзецьмi, Насця здрыганулася, занервавалася, стала хадзiць па пакоi. На яе зрабiла вялiкае yражанне тое, што ён не yзяy з сабой свайго сына Сашку. Яна была не супраць яго адпачынку з кiм-небудзь, але yсё гэтак жа Насця не як не магла зразумець, чаму яе бацька так ставiцца да сваiх дзяцей. Перад ёй заyсёды стаяла гэтая загадка бацькi.
– Калiсьцi ён абяцаy, што пасля твайго нараджэння мы yсе yтрох адправiмся на курорт – сказала Каця, блякла гледзячы дачцэ y вочы. – Але як бачыш, ён так i не стрымаy сваё абяцанне. Ён наогул стаy зусiм iншым чалавекам пасля…
Каця, цалкам натуральна, была засмучаная, як i яе дачка. Увесь гэты дзень, яны хадзiлi з рознымi неспакойнымi думкамi. Каця думала аб тым, як Толя адпачываy з другою. Насця ж пацвярджала сваiмi думкамi, што бацька не любiць i нiколi не любiy нi яе, нi яе брата.
Глава XIII
Пасля yсiх перажыванняy ад раставанняy з мiнулым i пройдзенаму смутку ад працы, Насця перастала з жалем глядзець на сябе. Увайшоyшы y каляiну няздзейсненых надзей, яна стала фармаваць новыя iдэi. Нараджала новыя мары i мэты. Замест начных слёз i хваляванняy, яна аддавала перавагу шукаць выхады з нялёгкага жыцця сваёй сям'i. Насця летуценнiца i моцная маладая дзяyчына, якая не мела намер здавацца.
Цяпер Насця yсё больш вярталася да чытання лiтаратуры. На яе палiцах размясцiлiся некалькi новых падораных кнiг. Таксама сярод iх знаходзiлася i пару, калiсьцi набытых мамай, кнiг. Немагчыма было yсё хутка прачытаць, гэтая стомленасць пасля працы стамляла яе i адбiрала yсё жаданне прачытаць пакiнутыя кнiгi. Цi малодшы брат перашкаджаy ёй сваiмi гульнямi. Таксама маладой дзяyчыне хацелася выходзiць з кватэры i прайсцiся па шырокiх вулiцах роднага мястэчка, адцягнуцца ад сямейных спраy i пагаварыць з сяброyкай пра сваё. Нягледзячы на гэта, Насця, хай i павольна, але працягвала прачытваць лiст за лiстом тэксту новых твораy. Часам яна засынала разам з кнiгай у руках. Шматлiкiя вечара былi распiсаны прозай.
Дабраyшыся да апошняй, не прачытанай кнiгi, Насця yзяла гэты твор у рукi i падумала: “Мамчын падарунак. Як жа я раней не прачытала яго?!”
Цяпер жа, чытаючы гэтую кнiгу, Насця заставалася пад прыемнымi i часам сумнымi yражаннямi. Яна захаплялася аyтарам i яго дзiвосным раманам. Твор глыбока кранула яе пачуццi, Насця быццам пражыла зноy сваё юнае жыццё. Яна з лёгкасцю разумела кожнае рашэнне i дзеянне героя. Гэтак моцна перажывала за яго, што думала пра яго цэлы дзень, з жаданнем зноy дабрацца да радкоy i працягнуць падарожжа рамана.
Не гледзячы на цяжкасцi, з часам, Насця з вялiкай цiкавасцю прачытала апошнюю старонку, закрыла кнiгу. Адчуванне фiналу перадавала ёй чароyныя i выдатныя эмоцыi радасцi. Насця раней сама не магла yявiць наколькi моцны гэты твор. Насця выйшла з пакоя зусiм iншай дзяyчынкай: светлай i лёгкай, у той момант яна не адчувала гароту лёсу.
Насця павольна, з чароyнымi думкамi прайшлася па кватэры, падышла да мамы.
Каця звярнула yвагу на yнутранае змяненне дачкi, якое выдаваy яе твар.
– Скажы, калi ласка, ад чаго ты так свецiшся? – спытала мама.
– Я не сьвячуся, проста…я нарэшце прачытала табой падораную кнiгу. Ты мела рацыю. Яна цудоyная! Мабыць, я нiчога лепшага не чытала за yвесь час. Не, сапраyды! Нiчога лепшага акрамя гэтага твора я яшчэ не чытала! Дзякуй табе, мам! На самай справе, гэта лепшы падарунак! – з захапленнем казала Насця.
– Я вельмi радая. Я i сама не ведала, што так яскрава яна на тябе паyплывае i так спадабаецца табе.
– “Жыццё, якое я шукала”, гэта ж сумленны i шчыры твор. – весела сказала дачка.
Насця з мамай атрымалi задавальненне ад абмеркавання дзiyнай кнiгi. Насця была гатовая на вялiкiя вяршынi. Кроy хацела новых выпрабаванняy. Уся роспач знiкла, вочы блiшчалi. Каця yжо даyно не бачыла сваю дачку такой шчаслiвай пасля чытання.
Пад гэтымi захапленнямi Насця адправiлася на працу.
Назаyтра, гадзiн у сем вечара, Насця падышла да палiцы. Побач з яе асабiстымi дзённiкамi стаяла кнiга, “Жыццё, якое я шукала”. Яна зноy узяла y рукi гэты твор. Мiжвольным поглядам прайшлася па сваiх дзённiках. Села на ложак. Паклала пад галаву падушку, легла на ложак i стала дэталёва любавацца вокладкай. Белая кнiга з выявай дамы y паyабароце, у сiняй сукенцы i гарманiчна раскiданым тэкстам назвы рамана i з iмем аyтара. На адваротным баку, была намаляваная тая ж дама, толькi y шэрым палiто i з валiзкамi. Унутры, чатырыста восем старонак выключна прыемнага для чытання тэксту.
Насця адкрыла апошнюю старонку. На ёй была напiсана назва выдавецтва, якое дапамагло выдаць такi шэдэyр. Яна павольна прачытала яго, прачытала yсё, што было на гэтай старонцы. Кнiга была даволi свежая, два гады таму яна была здадзена y друк. Пасля, Насця зноy вярнулася да назвы выдавецтва, зноy прачытала яго, але yжо не так павольна. Яна падняла галаву i паглядзела на свае дзiцячыя тварэннi, якiя стаялi на палiцы. У гэты момант у Насцi зараджаецца вялiкая iдэя, яна лiтаральна зажыла ёю. Усё гэта яе рухае на напiсанне сваёй кнiгi, каб адправiць у гэтае самае выдавецтва. Яна пырхала гэтай iдэяй i забывала пра yсё. Думка, пра што ж будзе яе кнiга, якi будзе сюжэт, хутка з'явiлася y яе галаве. Насця дастала yсе свае дзённiкi. Яна была не так ужо дурна на гэты конт. Спыняцца яна не мала намеру, яе настрой быy цвёрды i iмклiвы.
Пасля працы y розныя змены, вечарамi, захапiyшы трохi начнога часу цi днём, Насця друкавала i афармляла тэкст свайго драматычнага аповеду. Перачытваючы yсе свае дзённiкi, Насця пераносiла змест, свае дзiцячыя перажываннi, у сваю кнiгу. Яна пагрузiлася y сваё не лёгкае дзяцiнства. Насця зноy адчувала тыя моманты, якiя драпалi яе душу. Пiсала, змяняла фармат прапаноy. Бо тая, маленькая дзяyчынка, яшчэ не настолькi была захоплена ведамi правiльнага напiсання. А будучы больш дарослай i з яе вучобай на журналiста, гэта надавала твору вялiкiя надзеi i карысць. Насця задуменна разважала, быццам не была yпэyненая y тым, што людзi, якiя прачытаюць яе прапановы, змогуць адчуць нешта падобнае, што адчувала яна тады i адчувае цяпер. Цi зразумеюць яе чытачы? Але гледзячы на тую самую кнiгу, якая натхнiла яе, яна зноy верыла y сябе. У тыя моманты, калi яна не пiсала, яна yпэyнена ведала, што ёй трэба зрабiць далей, носячы iдэi y галаве. Насця верыла y тое, што трэба завяршыць сваю гiсторыю, iншага выхаду ня магло i быць.
Час iшоy. Пара года змянялася, днi станавiлiся крыху карацей. Дрэвы змянялi афарбоyку, рыхтуючыся да спячцы.
Насця заставалася дома адна, сядзела y сваiм пакоi, працягвала жыць сваёй кнiгай. Робячы перапынкi, яна глядзела y вакно, бачыла, як абсыпаюцца лiсце дрэy. Як заканчваецца яшчэ адзiн год яе штодзённага жыцця…у гэты дзень яна магла прагуляцца па вулiцах, нагамi прайсцiся па жоyтаму шапатлiваму лiсцю клёну. Але Насця не мела нiякага жадання аддаваць гэты час прагулцы. Яна дзiyна думала пра тое, што час хутка ад яе сыходзiць, з такой хуткасцю, быццам яна не зможа скончыць сваю кнiгу, калi будзе аддаваць час чамусьцi iншаму, на яе погляд, бескарыснаму. Запал iдэi напiсання, вельмi моцна запаy ёй у душу.
У iншым, Каця разумела сваю дачку i не перашкаджала яе творчаму працэсу. А таму, стала менш турбуецца пра яе смутак, бо гарачай цягай Насцi да прозы, у дачкi зусiм не знаходзiлася часу на песiмiстычныя паводзiны. Каця сканцэнтравалася на сыне i на падпрацоyках на даму, якiя зрэдку, але yсё ж з'яyлялiся y яе.
Каця праводзiла больш лёгкi лад жыцця. Яе здароyе не пагаршалася з тых часоy, як яна пакiнула працу y дэпо. Цяпер яна знаходзiла для сябе новыя захапленнi, якiя прыносiлi заробак у сям'ю. Каця yсё таксама з ласкай i любоyю клапацiлася аб сваiх дзецях. Старалася iх разумець у любых сiтуацыях, дапамагаць вырашаць iх праблемы i не адпускала iх выхаванне з-пад увагi.
На вулiцах гарадка yжо ляжаy снег, а на стале ля Насцi ляжаy гатовы матэрыял яе кнiгi.
Каця сядзела спакойна i разбiрала якiясьцi паперы за сталом. Саша павольна iшоy да мамы, але Насця тут жа апярэдзiла яго.
– Мамуль, я напiсала! Я завяршыла свой драматычны аповяд! – уваходзячы y пакой, нецярплiва, захоплена сказала Насця.
– Малайчына! Гэта вельмi добра. – пахвалiла мама. – Я магу яго прачытаць?
У гэты час, Саша прысеy побач i з не цiкавасцю паслухаy iх дыялог, пасля yстаy i моyчкi сышоy. Каця правяла позiркам сына.
– Так, вядома. Я хачу яшчэ яго добра праверыць. Але я так рада яму! У мяне адчуванне, быццам я зрабiла нешта патрэбнае, нешта добрае, тое, што павiнна была!
– Для цябе гэта было важна! І для мяне! – усмiхалася i радавалася за дачку Каця. – А як ён называецца?
– А, так…,ледзь не забылася. Я яго назвала “Мроi i слёзы дзiцяцi”… – адказала Насця i трохi супакоiла сваю захопленасць.
– Добрая назва… – сказала Каця i на iмгненне вярнулася y Насцiна дзяцiнства.
Саша зноy вярнуyся да мамы i yжо жаваy нешта y роце. Каця хацела падтрымаць дачку i y той жа час была засмучаная yспамiнамi. Яна адцягнулася ад дзяцей i ад сваiх дакументаy.
– Мам?! – сказала Насця.
– Мама?! – паyтарыy i крануy рукамi сын маму.
– Так? Я y парадку. Усё добра! Проста задумалася на хвiлiнку аб сваiм. – няроyным голасам адказала Каця. – І што ты будзеш рабiць з аповядам цяпер?
– Пасля таго як ты яго прачытаеш, я хачу даведацца твайго меркавання. Цi варта яго адпраyляць у друкаванае агенцтва. Я, дарэчы, ужо знайшла адно! – адказала Насця, не адводзячы сваiх блiскучых вачэй.
Каця разумела, што дачка yжо yсё вырашыла. Насцi не церпiцца адправiць сваю кнiгу прафесiйным лiтаратурным крытыкам.
– Вельмi добра! – падтрымала мама. – Тады чакаю тваю кнiгу.
Насця yсмiхалася i не кажучы больш нi слова сышла з пакоя.
– Сынок, а y цябе якiя навiны? – звярнулася да сына Каця i прыклала сваю руку да ягонай рукi.