Өмір – сынақ

– ?уежай?а не ?шiн келдi?iз? – дедiм. – ?абылдау б?лмесiне ?алдырып кетсе?iз де болар едi ?ой.

– Сiз келмей ?ала ма деп ?оры?ты?.

– Орынбасарым т?т?ындалыпты. ?алай келмейiн?

Т?рт айдан кейiн ?айда ?шатынымды, елге оралма деген п?рмен алатынымды сол с?т бiлiппiн бе?

?уежайда менi ?ызметтiк к?лiк к?тiп алды. Ж?ргiзушiмнi? к??iл к?йi жо?.

– Агенттiк ?алай? – деп с?радым.

– Баятовты т?т?ындады, – дедi ж?ргiзушi б?се? дауыспен.

Оны? жауабына мен л?м-мим деп жауап ?атпадым – б?л мен ?шiн жа?алы? емес. Менi? ж?ргiзушiм – жасы келген ?те ?арапайым кiсi. Менi Агенттiктегi ж?мысым то?та?анша тасыды. Арты? с?зi жо?. Тек жаны ашып, к?рсiне беретiн.

Адвокат

Кеше ма?ан телефон ар?ылы бiр адвокатты ке?ес еттi. ?азiр сол кiсiге бара жатырмын. Адвокаттар мен клиенттер бiр-бiрiне д?п ?осылатыны та? ?алдырады. Аты – Ботаг?з. Орта жаста?ы, денесi шымыр келiншек. Ма?ан бiр к?ргеннен ?нады. Не н?рсенi де сараптап отыратыны, тез ойланатын ал?ырлы?ы, адам баласына деген ??рметi, ?зiл-?алжы?ы, тiптi спортты жа?сы к?ретiндiгi де жаныма жа?ты. Мен бiрде?е т?сiнбей, ол та? ?ал?анда: «Кешiрi?iз, мен ?мiрiмде бiрiншi рет адвокат к?рiп отырмын ?ой», – дейтiнмiн.

Тек бiр м?селеде пiкiрiмiз т?йiспедi. Сана? бланктерiн басу?а, типография?а ?а?аз iздеуге ?зiмнi? де атсалыс?аныма ?атысты шынды?ты айту.

Бiздi? елде мемлекеттiк органны? басшысы тауар жеткiзетiн, ?ызмет к?рсететiн компаниялармен тiкелей байланыста болмауы тиiс деген жазылма?ан за? бар. Бiра?, бiздi? жа?дайда алдан шы??ан т?йткiлдi ?зiм шешуге м?жб?р болдым. Б?л ?ылмыс боп саналатыны ?ш ?йы?тасам т?сiме кiрмептi. Т?йткiл шы??анда – ?зiм шештiм. Бас?а не iстеуiм керек едi? Сана?ты болдырмай тастау? Бiра?, т?йткiлдi шешуiм – ?ылмыс болып саналады екен.

?ызмет к?рсетушiлер ж?не басшы араласпауы тиiс деген ереже – жазылма?ан за?. Мен бизнеспен араласпадым. Мен к?ршi ел басшыларыны? ке?есшiлерiне ?а?аз бен типография с?рап, ?тiнiш жасадым. Типографиялармен байланыста болмадым. Оларды? кiм екенiн де бiлмеймiн. Алдыма ?ойыл?ан мiндеттi орындаймын деп за? б?збадым. Телефонмен с?йлескенде жасырынбадым. Н?мiр ауыстырмадым. ?ылмыс болып саналмайтын д?ниенi жасырып ?айтем? Алайда, тергеу мен сот т?жiрибесiне ?аны? адвокат Агенттiктi модернизациялау мотивтерiм мен т?йткiлдi шешуге атсалысуымды ?аржы полициясы ж?не соларды? т?жiрибесi т?р?ысынан – жеке басымды байыту ?шiн ?олдан?ан ?рекет деп санайтынын т?сiндiрдi.

Б?л адвокатты шынында да ?мiрiмде бiрiншi рет к?руiм. Егер та?дыр т?лкегiне т?спесем, бiлмей ?тер ме едiм? ?рине, адвокатты? б?рi ?з iсiне берiлген ?станымы мы?ты болып кездесе бермейдi. Ботаг?з ат?ар?ан iстi? к?птiгiне ?арасам, соны? б?рi адвокат?а тиесiлi ме екен деп ойланамын. Ол б?кiл ??жаттарды м??ият о?ыды. Жаз?анымны? б?рiн к?з майын тауысып зерттедi. Менi? кiн?сiздiгiме д?лел iздеп, кездесшi деген адамны? б?рiмен жолы?ты. Туыстарыма т?рмеде ?ажет болар деген заттар тiзiмiн жазсам, соны апарып беретiн. Ма?ан тама? таситын. Керек болады деген т?рмысты? заттарды ?кеп беретiн. Толып жат?ан iстерге бiлек сыбана кiрiсетiн.

?аржы полициясында?ы бiр тергеушi адвокатым туралы ма?ан ойын ашы? айтты: «Адвокаты?ыз ?те жа?сы. Бiра?, ?дiлеттi екен».

– Ма?ан сондай адам керек, – дедiм.

– Ол ымыра?а кеп, келiсе алмайды.

– Бiз ешкiммен ымыра?а келуге тиiс емеспiз. Мен – к?нiсiзбiн. Соны д?лелдеймiз.

Ол кезде шынды??а ?атты сенiп ем. Алдан мы? к?ндiк т??iлу к?тiп т?р?анын ?айдан бiлейiн?

Ал, б?гiн бiз жай ?ана танысты?. 10 минуттай с?йлестiк.

– Тергеуге са?ат ?аншада барасыз? – деп с?рады адвокат.

– 09.00. Со?ан дейiн Премьер-министрге кiрiп шы?сам деп ем.

?кiмет ??рылымы iшiндегi тiкелей басшым сол кiсi едi.

– Ендеше асы?у керек. Тергеуге кешiгуге болмайды.

?йге бара жатырмын. ?ызым ?лi ?йы?тап жатыр. Шабаданды ашып тастадым. Т?ра сала сыйлы?тарды к?рсiн дегенiм. ?кiмет ?йiне келе жатырмын. Та??ы 08.30. ?абылдау б?лмесiнде к?тiп отырмын. Адвокат ?о?ырау шалды. «?айдасыз?»

– ?абылдау б?лмесiнде отырмын.

– Жа?сы. Мен сiздi ?аржы полициясыны? жанында к?тем.

Премьер-министрмен кездесу

Премьер-министрге кiрдiм. Бiрнеше жыл ?ызметтес бол?алы ал?аш рет к?мек с?радым. Менi? тек 5 минутым бар екенiн ескерткен.

– Не боп ?алды?

– Менi? орынбасарымды т?т?ындапты.

Та? ?ал?ан кейiп жасады:

– Рас па?

К?п жылды? т?жiрибесi бар саясаткерлер ?з эмоциясын к?рсетпейдi. ?з басым орталы? мемлекеттiк органны? орынбасарын т?т?ындауды ?кiмет басшысына ескертпей ж?зеге асыру м?мкiн дегенге еш?ашан сенбеймiн.

– Ант етейiн, бiз еште?е ?рламады?. Баятов сана?ты бас?арды. Мен де, ол да, мердiгерлердi? ?аржыны ?олма-?ол а?ша?а ауыстыр?анын бiлмедiк.

– Жа?сы. Мен б?л м?селенi ескерейiн.

– Ал, орынбасар ше?

– Сен орынбасары? ?шiн де с?рап т?рмысы??

– ?лбетте. Ол еш жаманды? iстемедi. Оны? к?зiне ?алай ?арама?пын?

Тергеушi

Тергеушiлер ?рт?рлi болады. Оларды? т?сiнiк алуы т?сiлдерi де ?илы-?илы. ?аржы полициясы ?имаратына 09.15 келдiм. Кiргiзетiн ?а?азды р?сiмдеудi к?тiп отырмыз.

– Тергеушi кiм? – деп с?рады адвокат.

Ша?ырту ?а?азына ?арасам – ?мiров Марат деп т?р екен.

– Марат – салыстырмалы т?рде айтса?, жа?сы тергеушi, – дейдi адвокат.

Менi? т?рiм б?зылып кетсе керек. «Жа?сы тергеушi бола ма?»

– Рас-рас, ол бас?аларына ?ара?анда бо?тап с?йлемейдi, ?дептi ??гiмелеседi, – деп ?осып ?ойды адвокат.

Адвокат с?зiнi? расты?ына тергеу барысында к?зiм аны? жеттi. Бiздер ?уы?тай кабинетке кiрдiк. Компьютерде жап-жас, сымбатты жiгiт отыр.

Тергеу басталды. Мен ?ндемей ?алсам, адвокат мен ?шiн жауап бередi.

Тергеушi:

– Анар Ерт?леу?ызына с?з берi?iз.