Жалған

Дала?а шы?ты. К?н жа?а ?ана к?кжиектен ?ал?ып шы?ты, алыс емес ?зен ?з к?кшiл суын айдап ?кетiп ж?р. Жа?ыныра? келiп, ш?пте жататын анданы к?рдi.

– ?айырлы та?, Жылдыз, – шат ай?айлап ша?ырды.

К?н к?зiне жылын?ан Жылдыз зауы?сыз шынта?тап к?терiлi?кiреп, бауырына сы?ырайтып ?арады.

– ?за? уа?ыт ж?рсi? ?ой, анда. Немене, Тол?ынмен бiрге жасырын с?з байласып болды?дар ма?

– Д?л уа?ытта келетiн к?шпендiнi тауып к?р. Жаяу барасы? ба? ?лде ??йры?ымызды ?стап ж?гiресi? бе? Олай ?айтсе? де, ?алай да кешiгемiз.

– М?мкiн, барамын. Б?рiбiр сенi? салт атты ж?руден мен жа?сыра? жаяу ж?ремiн, – мыс?ылдап дедi анда, т?регелiп.

Саткын жауап бергенше, ол ащы ыс?ырып жiбердi. Олар?а торы бие Б?рк?т шауып келдi. Адам мен жыл?ы, ?уанып, бiр-бiрiне ?арсы келдi.

– Сен оны ?айдан тауып алды?? – а?-та? с?рады Саткын.

– Айт?ан жо?пын ба са?ан? – оны? ?арауын т?сiнiп, еске т?сiрдi, создырды: – ?-?, шынында… Тауып алдым деп д?рыс айтты?, анда. Б?ркiт т?лкi апанына т?сiп, ая?ын мертiктiрiп алды. С?йтiп таптым, емдедiм. Ендi мiне, борышты т?леп тасып ж?р менi. – Жылдыз балаша шатты?пен жыл?ы шо?ты?ын сипады.

– Сен емдей алмайсы?, тек жарымжан етесi? деп ойладым.

Жылдыз ?лкен, а?ны? сия?ты тiстерiн к?рсетiп, а?к??iл ыржиды. Бала ша?ында а? аулауда Саткын сауса?ын за?ымдап алды. ?азiр есiне т?сiру к?лкiлi екен, ал анау кезде ?арау?а ?ор?ынышты болды. Толкун к?зiн ала?андармен жабып, ?анына ?ара алмай, терiс ?арады. Бейшара а?шыны? ?зi, тас?а отырып та ауру сауса?ын iлгерi к?терiп, ?лiмiн елестеткен болды. Тек Жылдыз ?ана сабырлы ерсiлi-?арсылы ж?рiп, сауса?ын ?алай ?стау керек бiлiмдi т?рмен ке?естерiн берген. А?ыр ая?ында, шыдай алмады, ?зi емдей бастады. ?йге оралуды? орнына бiрдеме ш?птердi жинай, баса бастады… Жалпы айт?анда, кешке сауса? ?бден iсiп кеттi, ал Саткын б?дан анда?а сондай н?рселердi сенiп тапсыр?ан жо?.

Жылдыз Б?рк?ттi? ар?асына зымырап, байта? даланы оны? толы? билiктi ?ожасыдай к?з салып бай?ады.

– Есi?де ме, анда?.. Барлы?ы ана к?ндей.

Саткын ?ндемей басын изедi, о?ан жа?ыныра? келдi. К?б? дариясы, аил жа?ында, жайылымда?ы жыл?ылар кiсiнеп ж?р, к?кжиекте та?с?рi к?рiнiп та жары?та ай а?ырын с?нiп т?р. Ант с?здерi ?азiргiдей ??ла?та естiлiп т?р: “бiр жыл?ыны, бiр та?дырды, бiр ?ай?ыны, бiр жанды б?луге – ант беремiн”. Тек онда к?ктем болды, бiр ?зен болса да мекенi бас?а, жайлауда аттар мен биелердi? арасында ??лынша?тар ойна? салып ж?рген, дала ??лпырды. Ал ?азiр к?з – г?лдер н?зiк бастарын идi, со??ы жылы к?ндерден ?ысты? иiсi шы?ып т?р. Саткын да бас?а. ?олда б?рын болма?ан к?шi сезiнедi, астында ат пыс?ыртып, тiзгiндi ж?лып т?р, ?ылыш белбеуiн ауырттады. Тама? мен ойындардан ма?ыздылау ?ам пайда болды, анау б?рi ?азiргi к?ндей ?алады деп ойла?ан же?iлдiк жо? ендi ж?ректе. ?згерiстi? ауруын бiлеп, оны? алдында бой ?сынуы Саткынды ана??рлым кейiнiрек к?тiп т?рды.

Анда да бас?а. Саткын б?ны есiнде са?тау керек. Оны? к??iлдi ашы?ты??а, ойламай, жыл?ыны бергенiне ?арамай… Жылдар ?ттi, оларды ?айтара алмайсы?. Барлы?ы кезi жеткенде ?згередi, е? жа?ын адамдар да ерекшелiгi емес. ?сiресе анда сия?ты.

Олар ?ндемей жол?а шы?ты. Кенет анда ай?айлап жiбердi:

– ??лап т?спей, салт ж?ре аласы? ба ?лi, к?рейiк! Шу!

Б?рк?т, ая?ын шапшыныра? басып, желiске к?штi. Саткын атты осып жiберген кезде, бие желiстен шо?ыра??а салды. О шiркiн, с?йтiп, ?атты ж?рiп бара жат?аны ?андай к?штi! Манапты? елшiсi б?ны ?мытып кеткен сия?ты. Оны жан-жа??а кездiрiп жiберсе де, ойлары б?рiбiр одан да алыста. Ол Жылдызды жетiп ?ста?ан сия?ты кезде анда кенет, маза?тап, ?аттыра? жылдамданды. А?ыры астында?ы аты ентiгiп дем ала баста?анда Саткын тiзгiндi ?ыс?артып ?стады. Чыныгы ал?ыспен то?тап ?алды да, ш?птi ж?лып, басын т?мен салбыратты.