Астана әңгімелері. Бәріне кінәлі жалғыз сен…

Астана ??гiмелерi. Б?рiне кiн?лi жал?ыз сен…
Махан Ма?пал

Ауылдан Астана?а арман ?уып келген А?марал – ?аза?ты? ?арапайым т?уiр ?ызы. Ата-анасыны? ?арауынан таса кеткен ?ызды Астана ??ша? жая ?арсы алмады. Сына?тар?а толы ?алада Берiктi кездестiргенi ба?ына емес, сорына айналды…

Астана ??гiмелерi

Б?рiне кiн?лi жал?ыз сен…

Махан Ма?пал

© Махан Ма?пал, 2017

ISBN 978-5-4485-0246-0

Создано в интеллектуальной издательской системе Ridero

Б?РІНЕ КІН?ЛІ ЖАЛ?ЫЗ СЕН НЕМЕСЕ АСТАНА ??ГІМЕЛЕРІ

(?МІРДЕН АЛЫН?АН)

***

Т?н ортасы та?ап ?алды. Ал, Берiкте ?й?ы жо?. Ж?мыс ?амы да емес, ой ?йы?татпайды. Б?л ой бiр к?ндiк емес, со??ы ?ш айдан берi iшiнде ж?р.

Аязды, желдi, ыз?арлы ерте келген ?ысты? т?нi едi. Берiктi? киiмi жылы. ?стiнде жа?ында ?ана Хан Шатырдан сатып ал?ан ?алы? курткасы бойын ?ыздырып, то?дырмайды. Берiк екi ?олын ?алтасына салып, есiк алдында т?р?ан к?лiгiн айнала баяу басып, тынымсыз ж?рiске ауыс?алы бiраз болды. Кейде а?ырын айтса да, ?ата?, дiрiлдеген даусымен с?йiктiсiне арнап айтатын ?нiн созып айтады:

А? г?лдер, к?к г?лдер, б?рi де г?лденер,
Та?ерте? мазалап самал жел.
Айлы т?н астында, а? г?лдер ?асында,
?зi?дi с?йгiздi? бас?а?а…

?нi де, с?зi де ысты?. Жас еркек ж?регiн бiресе ?зiне ?арай, бiресе с?йiктiсiне ?арай жетелеген махаббат тол?ыны жаулап барады. Ж?регi жылап, са?ыныш сезiмi орала созылады… ?ашы?ына деген са?ынышы… А?маралына деген са?ынышы…

К?лiгiн ж?з айналса да, еште?е ?згерер емес. Са?ыныш сезiмi баяулау т?гiлi, керiсiнше оттай жанып, т?ла бойын жандырып барады.

Берiктi? ойында тол?у бар. Соны? бiрi ?йелiнен ?ысылу, ?ялу.

Бiлсе ренжи ме?… Бiра?, ?йелiмнi? не жазы?ы бар? ?й, ренжидi-ау. Айрылыссам ба екен? Бiра?, кiшкентай ?ызымны? не жазы?ы бар? – деп уайымдайды, ?обалжиды.

Берiктi осындай ойларынан ?алта телефоныны? шырылы ала? еткiздi. Суы? ?олын ?ара шалбарыны? ?алтасына салып жiбердi. Осыдан бiр жарым жыл б?рын с?йiктiсi А?маралыны? сыйла?ан айфоныны? экранына ?арады. ?о?ырау шалып жат?ан ?йелi едi. Берiктi? ?аба?ы к?рт т?сiп, «с?йгенiм болып ?алар» деген ?мiтi су сепкендей с?ндi де ?алды.

?й, осы ?атын?а не керек та?ы? – деп м?рныны? астынан к?бiрледi де, ?о?ырау?а жауап берместен, телефонын ?шiрiп тастады.

«?о?ырау?а жауап бергенiм д?рыс болар ма едi? Ж?лдыз бiр н?рсенi сезiктенiп ж?рген шы?ар? Жо-жо?, сезiктенетiндей еште?е жаса?ан жо?пын ?ой…» деген ойлары Берiктi есе?гiрете, басын айналдырды.

Ж?лдыз – Берiктi? ?йелi. Екеуiнi? ?йленiсiп, табыс?анына бiр жылдан асты. Мектептi ?ана бiтiрiп ?лгерген Ж?лдыз ара?а к?п уа?ыт салмай, Берiкке шекесi торсы?тай ?ыз бала сыйлап ?лгерген.

Шайтанны? шашындай ?зар?ан б?л т?н Берiктi одан сайын ?инай т?стi. Желдi? ыз?ары ?атая т?стi. Аспан?а т?нген ?ара б?лт Жаратушыны? ?а?арын бiлдiрiп т?р?андай. Айсыз, ж?лдызсыз, суы? б?л т?н Берiктi? сезiмдерiмен ала?сыз ойнап т?р?андай к?рiндi.

?лгiнде ?зi айтып ж?рген, ?зiлiп кеткен ?нi ??ла?ына ?айта естiлiп, ?айтадан сол бiр ?ажап сезiмге б?лей кеттi:

Б?рiне кiн?лi, б?рiне кiн?лi,
Б?рiне кiн?лi жал?ыз сен.
?оштасып т?р?анда, бозарып та? атты.
Б?л та?дар нелiктен тез атты.
?оштас?ым келмейдi, ?оштас?ым келмейдi,
?оштас?ым келмейдi ?зi?мен.
?оштасып т?р?анда, бозарып та? атты.
Б?л та?дар нелiктен тез атты?!…

Осы ?ннi? ?уенiмен, желдi? самалымен А?маралды? иiсi, шаштарыны? иiсi м?рнына келедi. Иiсiмен бiрге iлесе А?маралды? елесi келедi… Бiрге бол?ан ба?ытты ша?ты? елесi келедi…

***

…Берiктi? арман ?уып Астана?а келгенiне салма? салар уа?ыт болма?ан кезi едi. Кiндiк ?аны там?ан ?лкесiн ?имастан, жылы ?лкесiнен ?ке-шешесi мен бауырларыны? ?ас-?аба?ына ?арамай аз-маз ?аржы, ?зiнi? ?мiрдегi орнын табу ма?сатында, а?са?ан армандарына ?ол жеткiзу ?мiтiмен келген болатын.

Ауылында ж?рген кезiнде са?ымдай б?лдырайтын Астана – жылы шырайлы болып к?рiнгенiмен, алайда Берiктi ??ша? жая ?арсы ал?ан жо?. Айту?а тiл жетпейтiн дамылсыз, жаз демей, ?ыс демей со?ып т?ратын желi шошыт?ан.

?аза? елiнi? со?ып т?р?ан ж?регi «Астананы» Есiл ?зенi о? ж?не сол жа?алаулар?а б?лiп т?р. Ай мен к?ндей екi жа?алау екi т?рлi. О? жа?алау – толы?сы?ан айдай сабырлы, ?арта?. Сол жа?алау – жар?ыра?ан к?ндей шуа?ты, жап-жас. Екi жа?алау да ?немi ?имыл ?стiнде.

Жа?а астананы? к?рiктiгi мен с?лулы?ы ешбiр с?збен жеткiзе алмайтындай, тек к?збен к?ретiндей – Отанны? оттай ма?танышына айнал?ан!

Берiк жанына б?тен ?аланы ?немi ауылымен салыстыратын. Ту?ан жерiнi? топыра?ын са?ынып, ?ала?а бiрден сi?iсе алма?ан. Астаналы?тар кейде тым ?атал, суы? болып к?рiнетiн. Алайда, ?зiнi? ашы? мiнездiлiгi мен тез тiл табыс?ышты?ы жа?а таныстар, достар ?атарын к?бейткен. Сонымен ?атар, Астанада барлы? аудан, облыс, ?алалардан келген (арман ?уып келген) адамдар к?п бол?анды?тан, оларды? сан ?атарында ?зiнi? сыныптастары, курстас достары, ауылдастары да жетерлiк едi.

…Осы ?алада ж?рген бiрталай достары, сыныптастары жиылып, ?зiнше бiр сауы? ??р?ан кеш болатын. Берiк пен оны? жан жолдасы Жартас та осы кеште болды.

Жартас Берiкпен бесiктен белi шы?па?ан кезден бастап дос. Орта бойлы, ?с?ынды келбеттi, с?зше? Жартас – кез-келген ?ызды? басын айналдыра алатын. Оны? ?стiне, киiм ?лгiсi ?рi с?ндi, ?рi сапалы, ?рi тал?амы жо?ары болатын. Берiк Жартас?а ?ара?анда, жастарды? тiлiмен айт?анда «скромно» киiнетiн. ?арапайым киiнсе де, ?сем т?л?асына жараса кететiн. Келбетi аса с?лу болмаса да, ?зiне т?н намысшыл мiнездiлiгi, ер жiгiтке т?н ?асиеттерi Берiктi к?рiктi ететiн.

Осы сауы? кешiне к?бiнесе о?т?стiктен келген жастар жинал?ан едi. ?аза? тiлдi, т?рбиелi, ж?мыс жасап ж?рген жастар, ?ыз-жiгiттер. Жас м?лшерлерi он то?ыз бен жиырма бес жас шамасында?ылар. На?ыз отты, жалынды, ?ызу ?анды жаста?ы жастар жинал?ан.

Жинал?ан топ ?детiнше д?мхана, мейрамханада емес, б?л жолы сол жа?алаудан бой тарт?ан «Б?йтеректi?» жанында?ы к?п?абатты ?йдi? бiр п?терiнде Жа?а жыл кешiн тойлау?а бас ?ос?ан едi. Жа?а жылды? бiрiншi ?а?тары болатын.

?ш б?лмелi ?сем п?тердi? iшiнде жиырма?а жуы? ?ыз-жiгiттер кештi? к??iлдi ?туi ?шiн бiрде ?н шыр?ай кетсе, бiрде ?азiргi заман?ы музыканы ?осып алып, билей ж?нелiседi. Шведтiк столды ?ажеттi та?ам?а, ара?-шарап?а толтыр?ан.

Осы кеште Берiктi? к??iлi жа?а таныс?ан А?марал?а т?скен. Бас?а ?ыздармен салыстыр?анда А?марал салма?ты мiнездi, к?рiктi, с?лу болып к?рiнген. А?маралды? шексiз ?демi ?рi т???иы? к?здерi Берiктi? назарын ерiксiз ?зiне аудар?ан. Б?кiл ?аламда А?маралдан бас?а адам ?алма?андай к?рiнген.

Б?л к?нге дейiнгi ?мiрiнде ешуа?ытта айтып к?рмеген, ойына келмеген бiр сырын, бiр сырын ?ана емес бар сырын тек А?марал?а ?ана айт?ысы келген Берiк ?ызды? к??iлiн аулау ?шiн бар ?нерiн салып, тырысып ба??ан.

?ндермен, ?алы? думан жастар сауы?ымен, ?р алуан к??iлдi ойындармен кеш ?ызы?ты ?тiп жат?ан.

А?марал?а да Берiк ?зiнi? мiнезiмен, ашы?-жар?ын, ж??ымды мiнезiмен ?мiрiнде ал?аш?ы рет, ?атты ?нады…

Сол т?нi екеуi о?ашада ?за?, к?п с?йлесiп, iштей ?атты сыйлас, ?ымбат достардай, бiр-бiрiн ?мiр бойы танитындай болып айырылысты…

Осы т?ннi? артынан та?ы бiрнеше к?н бойында А?маралды? ж?мыстан ?айт?ан кезiнде Берiк келiп, к?лiгiмен оны ?йiне дейiн жеткiзiп салып, ?за? с?йлесiп ?айтушы едi.

Берiктi? тiлегенi екеуiнi? досты?ы, махаббаты м??гiлiк болуын армандайтын-ды.

?деттегiдей, А?маралды ж?мысынан алып ?айту?а барар жолда Берiк ?атты ?обалжып, о?ан деген ?з махаббатын, сезiмiн бiлдiрудi шешкен. Б?л кештi? ерекшелiгi он т?ртiншi а?пан бол?анды?ы едi.