Бақытты болуды үйреніңіз! 3 Бөлім

Өз сөздеріңізді мұқият қадағалаңыз

Сөздерді таңдауда мұқият боласыз ба? Бір сәтке тоқтап, айтқан әрбір сөзіміздің маңыздылығы туралы ойланайық.

Көрдіңіз бе, сөз қарапайым әріптен де, дыбыстан да көп күшке ие. Бұл магнит! Ми білдіргісі келетін ойларға, яғни ішкі сөздерге толы. Ол осы идеялардың күшімен тірі. Сондықтан өтірік, теріске шығару және жою идеясын қамтитын сөздерді үнемі қолдану сіздің ойыңызда өтірік, теріске шығару және жою идеясын сақтайды. Біз өз сөздерімізбен жиі жеңгіміз келетін жағдайлар үшін, миымызды соған байланысты сөздермен қоректендіріп, оларды сақтаймыз. Сөздерді дауыстап айтпас бұрын ойлану керектігін ұмытпаңыз және сіздің ойыңызды толтыратын ойлар, сіздің өміріңізді толтыратын бейнелерге айналады.

Адамдардың барлығы дерлік көп сөйлейді. Егер сіз үш тар қақпадан өту арқылы сөздеріңіздің орындылығын тексерсеңіз, көптеген бақытсыздықтардан аулақ бола аласыз:

Біріншіден, бұл сөз қажет пе?

Екіншіден, бұл сөз рас па?

Үшіншіден: сыпайы ма?

Егер сіз осы қарапайым әдісті қолдансаңыз, көптеген сөздер айтылмай қалады. Олар қажет пе? Олар рас па? Олар әдепті ме?

Басқалармен тек конструктивті түрде сөйлесіңіз. Түсіністікпен және шынайылықпен сөйлеңіз. Адал болыңыз. Досыңызды жылы сөзбен жүрегін жібітіңіз, пайдалы сөзбен санасына сәуле түсіріңіз, мотивация беретін сөздермен рухын көтеруге тырысыңыз.

Біз айтатын сөздер қаншалықты тереңге баратынын және олардың құлағына жететінін түсінбейміз. Сіздің сөздеріңізді үнемі бақылау қиынға соғуы мүмкін, бірақ тәжірибе жинақтай отырып, сіз ойлау мен сөйлеу дағдысын дамыта аласыз. Қарапайым жою процесі сізге көмектесе алады. Есіңізде ме, сіз арифметиканы қалай оқыдыңыз? Сіз сызып өшіріп тастау, көптеген мәселелерді шешудің жылдам әрі қарапайым әдісі екенін білесіз. Дөрекі пікірлерді сызып тастап, оларды сыпайы пікірлермен алмастырыңыз. Сіз теріс ойларды ойлап тапқан сайын, оларды сызып тастаңыз және оларды жағымды ойлармен алмастырыңыз. Мұны бірнеше рет қайталаңыз – қажет болған жағдайда күніне мың рет. Кешке өзіңізге: «Бүгін мен мүмкіндігінше жақсы өмір сүрдім, ойладым және сөйледім» деп айту күніңіздің жақсы қорытындысы болады.

Сіздің сөздеріңіздің күші бар. Ақыр соңында, сіздің сөзіңіз – сіздің ойыңыздың киімі, ал сіздің ойыңыздың сапасы сіздің тәжірибеңізге не кіретінін анықтайды. Себебі, бейсаналық ақыл еріксіз қызметші рөлін атқарады. Ол жақсылықтың да, жамандықтың да себептерін қабылдайды: бейсанаға бәрібір. Содан кейін ол себептерді адам өмірінің логикалық көрінісіне әкеледі. Ой – мидың шығармашылық қызметінің алғашқы логикалық қадамы. Келесі қадам – айтылған сөз. Біз үнемі ойланамыз. Ойды сөзбен жеткізгенде, олардың біздің өмірімізге шығармашылық әсері күшейе түседі. Демек, ойлар, сөздер мен біздің өміріміздің жағдайы бірінен соң бірі логикалық реттілікпен орналасады. Есіңізде болсын: ой, сөз, содан кейін сіз өмір сүретін жағдайлар. Бұл сөзсіз бірізділік!

Материалдық әлемнің заңдылықтарына сәйкес, барлық зат үнемі өзгеріп отырады. Егер біз ақиқаттың шынайы сөздерін, оң мағыналы сөздерді, конструктивті сөздерді айтатын болсақ, бұл біздің өміріміз үшін тамаша жағдай жасайды. Бұл терминдердің толық қолданылмауының бірден-бір себебі – біз бір-біріне қарама-қайшы сөздерді тым көп айтамыз. Қол арасы сияқты, біздің сөздер алдымен жоғары, сосын төмен түседі: алдымен сындарлы (конструктивті), содан кейін жойқын (деструктивті). Сіздің сөздеріңізді қадағалау үшін қазірден бастап өзіңіз шешім қабылдауыңыз керек – олар сіз үшін және сіздің өміріңіз үшін маңызды.

Дауылға төтеп бере алатын ағаш

Біздің көпшілігіміз әйтеуір бір уақытта тестілеуден өтеміз. Біздің заманымызда барлық жастар, балалар бұны басынан өткереді. Жұмысқа орналасқысы келетін кез келген адам тиісті сынақтармен терең тексеріледі.

Мен бір кездері адам инженериясының жетекші маманы, Стивенс институтының докторы туралы қызықты жазбаларды оқыдым. Бірде одан, барлық сынақтар сериясынан теріс нәтижемен өткен адам, оның тәжірибесінде кем дегенде бір рет болды ма деп сұрады. Көптеген тесттер, эмтихандар бар, сондықтан кез келген адам кем дегенде бір сынақтан өтпеуі мүмкін емес сияқты деп оған қарсылық білдірді. Бірақ ол күліп жауап берді: «Жоқ, бізде барлық сынақтарымыздан өте алмайтын адамдар бар. 8000 адамның біреуі мүлде ешқайсысынан өте алмаған». Оған: «Мұндай адамдармен не істейсің?», «Институтқа қабылдаймыз» деп жауап берді ол. Біз олар туралы алаңдамаймыз. Олар біз үшін проблема емес. Әдетте бұлар болашақ фирманың менеджері немесе президенті.»

Сұхбат алушы мұндай жауаптың мәнін түсінбеді және доктордан сұрауды жалғастырды: «Сынақтарының барлығы теріс, табиғи қабілеті жоқ адам қалай болашақта компания президенті бола алады?». Ол өте қарапайым түсініктеме берді. «Мұндай адам көп сыналады, ол жас кезінен ұзақ және ауыр жұмысқа үйренеді» дейді ол. «Ұзақ және ауыр жұмыс оған үлкен ішкі күш, батылдық пен тәжірибе береді, бұл нағыз білім, және бұл оған болашақта табысқа жету үшін мүмкіндік береді».

Мен ойладым: «Иеміз, біз мұны өз өмірімізде үйренуіміз керек емес пе?» Қиындықтың желдері айналамызда соққанда, біз жағдайды жеңе алмайтындығымызды сезінгенде, біз қиындықтың желдері күшейе түсетінін түсінуіміз керек. Егер сіз жылыжайға көшет отырғызсаңыз, оны өсірсеңіз, таудың басына трансплантацияласаңыз не болатынын ойланыңыз. Ол бір қыста да аман қалмас еді. Егер ағаш өмірінің алғашқы қысында күшейе түссе, ол күшті және төзімді болып өседі.

Адаммен де дәл солай. Біз қиындықтармен күресу арқылы жеңеміз. Бұл біздің балалар үшін өте маңызды емес пе? Егер біз оларды өсу мен дамудың қиыншылықтарынан сақтайтын болсақ, олардың міндеттерін үнемі жеңілдететін болсақ, олар доктор айтып отырған құпияны: ауыр және ұзақ жұмыстың құпиясын, құпиясын білу мүмкіндігін жіберіп алмайды. Тек әрдайым үйрену, қасықпен тамақтандырудың орнына тәжірибе жинау.

Адамның жеке басының өсуіне – қиындықтарға ашық өмірде ғана қол жеткізіледі, егер ештеңе оңай келмесе, сіз бақыттысыз. Содан кейін сіз дауылға төтеп беретін ағашқа айналасыз. Сынақтар мен қиындықтарды жеңуге дайын өмір ғана шынайы өмірге айналады.

Қымбатты арзанға айырбастамаңыз

Сіз кез келген таңдаудың маңыздылығын түсінесіз бе? Сіз қабылдаған әрбір шешім сізге қаншалықты әсер ететінін түсінесіз бе? Қызықты ой: біз өзіміздің мінез-құлқымыздың нюанстарын білмейміз, ал мінез-құлқымыз біздің тағдырымызды шешеді. Сіз теріс шешімдер қабылдаған кезде, олар теріс ойларды дамытады, бұл сізге теріс шешім қабылдауды жеңілдетеді. Позитивті шешімдер қабылдау, сізге оң көзқарасты қалыптастырады, бұл болашақта оң шешімдер қабылдауды жеңілдетеді.

Әрбір таңдау табиғи нәтижеге алып келеді, әрі қарай тағдырға алып келеді, табиғаты бойынша алдыңғыға ұқсас. Лютер Бербанк, экспериментальды сиқыршы, бір кездері біздің таңдауымыздың маңыздылығын көрсететін жас балапан туралы керемет ертегі айтты. Жас бозторғай әкесімен бірге ұшып келіп, оның қандай керемет құстар екені туралы әңгімелерін тыңдады. Ол құстардың басқа құстарға қарағанда жоғары ұшып, жақсы ән айта алатынын естіді. Әкесі баласына бозторғай болу өте жақсы отбасынан шыққанын, ежелгі әулеттен шыққанын және керемет және жоғары өмір сүретінін білдіреді деп қайталаудан жалыққан емес. Бірақ жас бозторғай бір ғана құлағымен тыңдады, ал екіншісін жерге қаратты, өйткені жол бойында қол арбасы мен кішкентай күміс қоңырауы бар ер адам болды. Ол қоңырау соғып тұрды. Кішкентай бозторғай құмарлығын жеңе алмады, кенеттен ол бозторғай тәрізді жерге қарай ұшты: олар әнмен спираль арқылы жоғары көтеріп, сосын қанаттарын бүгіп жерге тез ұшты. Олар құлап бара жатқандай көрінеді, бұл үлкен күшпен биік тауға шыққан, бірақ бір сәтте төмен сырғып кете алатын адамды еске түсіреді.

Кішкентай бозторғай әкесімен бірге ұшып кетті және оның даңқты тегі туралы әңгімелерді тыңдады, бірақ ол қоңыраудың шыңғырғанын да естіді. Ол төменге түскенде, адам оның қауырсынының орнына құрт ұсынды. Бозторғайға бұл оғаш көрінді, бірақ ол жауын құрттарын ерекше тағам деп санады, сондықтан: «Бір қауырсын үшін маған қанша құрт бересің?» деп сұрады. «Бір қауырсын үшін бір-екі құрт» деп жауап берді ер адам. Содан кейін бозторғай қанатындағы қауырсынды жұлып алып, оны екі құртқа айырбастап, үлкен рахатпен жеді. Содан кейін ол ешкім байқамай қалады деп әкесіне қайта ұшып кетті. Осылайша болды: әкесі ештеңе байқамады. Бірақ күннен-күнге кішкентай бозторғай солай жасады. Ол бір күні таңертеңге дейін қауырсындарды құртқа айырбастап, қанаттарын жайып, ұшып кете алмайтынын түсінді. Ол қанаттарынан қаншама қауырсынды берді, олар енді оны көкке көтере алмады. Қауырсындары өсіп келе жатқан ұзақ айларда кішкентай бозторғай қауырсындарын құртқа ауыстырғанына өкінуге уақыт тапты және тәубесіне келді.

Біздің күнделікті таңдауларымызда да дәл солай болады. Немесе біз жақсы тәжірибені одан да жақсысына айырбастаймыз, немесе қауырсындарды құртқа ауыстырамыз. Сіздің әр шешіміңіз, әр таңдауыңыз сізді жоғары және жоғары көтереді, немесе керісінше сізді төмендетеді, одан сайын төмендетеді.

Сіз жалғыз емессіз

Кейде біз ортамызды өзгерту үшін өзімізді дәрменсіз сезінеміз. Сіз өз өміріңізді, үйіңізді, қалаңызды, отбасыңызды және әлемді шамалы болса да жақсартуға қабілетсізбін деп сезінесіз бе? Егер солай болса, мен сізге осы тақырып бойынша көзқарасымды өзгерткен бір жағдай туралы айтып берейін.

Мен бір рет омартаға бардым. Бұл жаздың ортасы еді, мен ұядан ұяға қарай жүріп бара жатқанда, құмды жағалауды жалап жатқан теңіз толқындарының сыбдыры сияқты біртүрлі дыбысты естідім. Мен омарташылардан бұл нені білдіретінін сұрадым, олар «аралар ұшып жатыр» деп жауап берді. Иә, дәл солай «аралар ұшып жатыр». Ұяда мыңдаған аралар болды, бар күштерімен қанаттарымен жұмыс жасап жатты. Олар кіре берістің бір жағынан ескірген ауаны шығарумен, екінші жағынан таза ауаны кіргізумен айналысты. Ұяның барлығы желдетілді, ондаған мың араның күшімен. Олар тек балды сақтап қалу үшін және оның керемет хош иісін сақтап қалу үшін, олар ауаны ұядан өткізді. Мен жалғыз желдеткіш ара не істей алатынын білгім келді. Жалғыз жұмыс істеудің ешқандай әсері жоқ: кішкентай ара жалғыз өзі не істей алады? Бірақ оның күш-жігері басқа мыңдаған аралардың күш-жігерімен біріктірілгенде, нәтиже – бүкіл ұя үшін тамаша жұмыс істейтін кондиционер жүйесі. Мен ойлана бердім: «Бұл адам өмірінде осылай емес пе? Мен өз бетімше ештеңе істей алмаймын, бірақ біз көп болсақ, кез-келген мәселені шеше аламыз».

Сіз қазір ойлап отырған шығарсыз: «Иә, адамдар арасындағы жек көрушілікті, кедейлікті, қорқыныш пен күмәнді, біздің тоқыраған әлемді желмен қуып шығарса жақсы болар еді. Бірақ мен жалғызбын – мен не істей аламын?». Сіз жалғыз емессіз. Көптеген адамдар сіз сияқты сезінеді. Ақылымызды біріктіру арқылы, біз аралар сияқты күш-жігерін біріктіре алатын керемет күшке айналамыз.

Сондықтан, өзіңіздің дәрменсіздігіңіз туралы ойламаңыз. Сіз сияқты қанша адам ойлайтынын елестетіп көріңізші, дәл қазір сіздің күш-жігеріңізді олардың күшімен біріктіруді шешіңіз. Біз өз әлемімізді қорқыныштан, күмәнданудан, ұнатпаудан, қорқақтықтан және барлық теріс ойлардан желдетуіміз керек. Оның орнына біз махаббат, жарық, бақыт пен білімнің қуанышын біздің әлемге жібереміз.

Біздің әрқайсымыз Жаратушыны дәріптейтін періштелердің қанаттарына қанаттарымызды қосуға болады және біз бірге, әлемді тазартатын және жақсылық жасай алатын ұлы күшпіз!

Шынайы сезіне білу

Сіз соғыс тудырған бір адамның құлағы туралы білесіз бе?

Біртүрлі, бірақ шындық. Адамның бір құлағы ұлттар арасында үлкен соғыс тудыруы мүмкін уақыт болған. Құлақ, ағылшын теңіз капитаны Дженкинске тиесілі болды. Испандар Дженкинс адал емес деп шешті. Шындығында, олар оны пират деп санады, ал ол, олардың қолына түскенде, олар жай ғана құлағын кесіп алды. Әділетсіздікке ашуланған Дженкинс Англияға қайтып келіп, монархқа шағымданады. Ол кезде британдықтар испандықтармен соғысу үшін сылтауды күтіп отырған еді, сондықтан бұл оқиғаны «Война из-за уха Дженкинса» деп аталатын үлкен соғыс жариялау үшін қолданды. Егер сенбесеңіз, интернеттен оқып, өзіңіз қараңыз. Бір кездері шынымен де Англия мен Испания арасында «Война из-за уха Дженкинса» деп аталатын соғыс болған.

Менің сұрағым келгені: бүгін сіздің құлағыңыз үшін соғыс басталмай ма? Сізді құлағыңыз соғысқа қаншалықты жиі тартты? Көрдіңіз бе, сезгіш құлақ – сезімтал мүше. Ол тек біреудің дауыс тербелісін қабылдап қана қоймайды, сонымен қатар сезім реңктерін қабылдайды: күйзеліс, ашу, күмән, қуаныш, махаббат және сөз артында жатқанның бәрін. Сезгіш құлақ көптеген соғыстарды болдырмауға мүмкіндік береді.

Бүгін далаға шыққанда өзіңізден: «Менің құлағым қаншалықты сезгіш?» деп сұраңыз. Егер біреу сізді кездестірсе және сөйлесуді үзсе: «Менің өз шаруаларым толып жатқанда, сен де миымды ашытып жібердің ғой, кетші бар!» десе. Сіз ашуды, ренішті, өшпенділікті, шағымды естисіз бе? Немесе басқа бір адам сізге нормально сөйлеп тұрады, бірақ оның ішкі жан дүниесі: «Менің жанымда шөгір бар. Оны қалай шығаруды білмеймін. Мен бұл туралы айтқым келмейді, себебі мен ұяламын. Менің іштей қиналғанымды жеңуге көмектесіңізші.» Сіз мұны естисіз бе, адамның жан дүниесін, әлде сіздің құлағыңыздың ондай қабілеті жоқ па, мүмкін сізге сөзбен атысқан ұнайтын шығар. Сізге соғыс жариялап жатса? Ал сіз үндемей кете бересіз бе? Жарияланбаған соғыс өте сирек кездесетін құбылыс, ал үнсіздік бұл өнер, әсіресе сізге жаман сөздер айтылып жатса. Немесе айталық, көшеде біреу сізге: «Неге жолдан былай тұрмайсың, жай жүрмейсің ба, дәусің ба не?» десе. Сіз оның ашуланып тұрғанын сезінесіз. Осы сәтте сізде өшпенділік өршіп тұра ма? Немесе сіз бұл сөздердің артында терең жасырынған депрессияны немесе жалғыздықты сезе аласыз ба? Сіз бұл сөздердің артында жараланған, қорланған жанды көресіз бе? Осы сөздерді естігеннен кейін сіздің құлағыңыз соғыс жарияламауға дайын ба?

Егер сіз (бұл сөздің жоғарғы мағынасында) Жаратушыға және басқа адамдарға қызмет етпек болсаңыз, онда сіз басқа адамдардың сөздерін мұқият тыңдап, олардың ішін шынайы сезіне білуіңіз керек, олардың жан дүниесін түсінуіңіз керек. Осылайша сіз айналаңыздағы әлемге бейбітшілік пен келісім орнатасыз және «Дженкинстің құлағы үшін соғысқа» себеп болмайсыз.

Өте тар көрініс пен көзқарас

Сіз кейде ойлайсыз ба, сіздің өміріңіз үмітсіз оралған, оның жіптері тығыз түйіндерге байланған, сіз шығудың жолын көрмейсіз және сіздің жағдайыңыз соншалықты қиын болып кетті, сұрақ қоюдың уақыты келді: «оны жалғастырудың қажеті бар ма?» Бұл өте тар көрініс, үмітсіздік. Сіз адамдардан: «Менің одан да өлгенім жақсы шығар, сонда менің қадірімді білетін шығарсыңдар» деген сияқты сөздерді естисіз бе? Бұл да өте тар көрініс, қорқыту.

Өмірдің қиыншылықтары мен көрінетін қарама-қайшылықтары бізді шатастырып жібергенде, біз кез келген сәтте бізде тек тар көзқарас бар екенін (өзіміз жайлы, өзге жайлы), ешқашан шындықты, ақиқатты тұтастай көрсетпейтінін есте ұстауымыз керек.

Біз үлкен затты тұтастай көре алмаймыз, біз оны шектеулі түрде көреміз. Біз заттарға алдынан ғана қарай аламыз. Біз шектеулі тар көзқараспен артымызда не болып жатқанын біле алмаймыз.

Түйенің дене мүшелерінің суреттерін Эскимостарға көрсету керек болды делік. Эскимостар түйені ешқашан көрген емес; сіз оған басын, өркешін, артқы аяқтарын көрсете аласыз, бірақ ол түйенің іс жүзінде қалай көрінетінін толық түсінбейді, себебі олар оны шын өмірде көрмейінше оларда әзірше өте тар көрініс болады.

Өмірлік жағдайлардың күрделілігін көрсететін тағы бір мысал – кілем. Егер сіз кілемінің артқы жағына ғана қарасаңыз, бұл сызықтар мен түстердің араласуы сияқты көрінеді: симметрия мен логика жоқ. Бірақ, толық кілемді көре алмағандықтан сізде дұрыс түсінік болмайды. Егер сіз кілемді төңкеріп, оған дұрыстап қарасаңыз, сіз әдемі және толық тұтастықты құрайтын кілем екенін түсінесіз, себебі сіз тек кілемнің артқы жағына ғана қарадыңыз.

Біздің өмірімізде де дәл солай. Бір күні, біз рухани тұрғыда өскен кезде, балабақшадан кету үшін біз адам өмірін құрайтын көптеген жіптердің болатынын көреміз: басында байланысы жоқ болып көрінетін көріністер, оқиғалар мен оқиғалардың жиынтығы – шынымен де керемет кілемнің әдемі және дәл үлгісінің бөлігі екенін байқаймыз, біз оны үнемі Жаратушымызбен бірге және Ол үшін тоқимыз.

Егер өмір сізге оқиғалардың мағынасыз жиынтығы сияқты болып көрінсе, бұл сіздің көзқарасыңыз тұтас бір бөлшекті көруге ғана мүмкіндік береді дегенді білдіреді. Егер біз сәл артқа шегіне алсақ, біз оның көп бөлігін көреміз, бірақ бұл жағдайда, біз бұл оқиғалардың қателігі қажет екенін түсінеміз – Кемелдік үлгісіне тоқылған кілем екенін түсіну үшін, рухани өсу үшін қажет екенін білетін боламыз. Жаратушы еш уақытта қателеспейді. Сіздің өміріңізде не болып жатса да, жаратылыс деңгейінде Кемелділікке қарай ұмтылып бара жатқаныңызды біліңіз.

Кілтті сындырып алмаңыз

Сіз кілтті құлыпта бұрап жатқан кезде сындырған кезіңіз болды ма? Бірде мен спортсмен досыма тиесілі кілттерге қарап, бір кілттен тек өзегі ғана қалғанын білдім. Кілт жаман сынған. Мен «Бұл қалай болды?» деп досымнан сұрадым. «Кілт құлыптың ішінде қалып қойды, мен оны бұрауға тырыстым, сосын сындырдым» деп жауап берді ол. Біздің көпшілігіміз кейде осылай жасаймыз деп ойлаймын. Біз дұрыс емес кілтті құлыпқа салсақ та, бәрі біз қалағандай болғанын қалаймыз. Біз кілт бұрылғанын қалаймыз. Біз өз қалауымызды түсінбей жатып әрекет етеміз және ақырында біз кілтті бұзамыз. Менің досымның оқиғасында, менің досым ашпақшы болған құлыптың дұрыс кілті болды, егер ол осы кілтті таңдаса, есік еш қиындықсыз ашылар еді. Бізде де солай болады. Біз адамдармен қарым-қатынас кезінді де кілттерді өзімізге қарай бұрғымыз келеді, бірақ есіктер ашылмайды. Ал дұрыс кілт таңдалса ашылады. Сіз бұл өмірде адамдардың санасын есік деп елестетіңіз, ал олардың мінезін құлып деп елестетіңіз.

Біреу біздікінен өзгеше бірдеңе жасаған кезде немесе біздің жағдайымыздан өзгеше шешімдер қабылдаған кезде, бір сөзбен айтқанда озып кеткен кезде, біз қаншалықты жүйкені іске қосатынымызды байқадыңыз ба?

Егер біреудің уақыты болмаса, мүмкіндікті жіберіп алсақ, егер біз үнемі жанталасып жүрсек, өзіміз түсіну керек нәрсені түсіне алмайтын болсақ, біз ашуланамыз. Біз бәріміз кілттерімізді басқа адамдардың өмірінің құлыптарына енгізуді үйренеміз. Мойындау керек, біреудің қасында отыру және сіз ойлағаннан да тиімді жұмыс жасап жатқанын көру оңай емес. Бұл әсіресе балалармен қарым-қатынас кезінде білінеді. Балалар біз сияқты бәрін қалай жасау керектігін білмейді. Олардың саусақтары біздікіндей икемді және епті емес, сондықтан біз олардың қолынан келетін нәрсені жұлып алып, өз қолымызбен жасауға деген үлкен жаман әдет бар. Біз түсінігіміздің кілтін олардың ақыл-ойының құлыпына енгізуге тырысамыз, және бұл олардың болашақта адам болуына көмектеспейді.

Әр адам өмірді бақытты сүруді өзі үйренуі керек, ал басқа кілттерден абай болыңыз, оларға санаңыздың құлыпын сақтықпен беріңіз. Егер тек қана ең қабілеттілер мен біліктілерге ғана сөйлеуге рұқсат етілген болса, онда қалған адамдардың дағдылары мен қабілеттерін дамыту мүмкін болмас еді. Барлығы дерлік өз бетінше үйрене алады, ал табысты көшбасшылардың бәрі – басқа адамдардың құлыпына кілт тығудың немесе қате кілтті тығып оны сындырып алудың мағынасы жоқ екенін ерте түсінген адамдар. Біз адамдарды қалай болса, солай қабылдауымыз керек, оларға өзімізбен емес, жолымызбен көмектесуіміз керек. Біз ешқашан дәл біз сияқты жасайтын басқа адамды таба алмаймыз. Біз мұны түсінгенде, біз ұсақ-түйекке ашулануды тоқтатамыз, өз өміріміздің кілтін басқа біреудің құлыпына тығу әрекетін тоқтатамыз және басқалардың өз жолымен дамуына мүмкіндік береміз. Адамға бақыт есігін ашу үшін дайын кілт емес, оны іздеу мен үйрену жолы керек.

Өзіңізді бағалай отырып, сіз өз жұмысыңызды керемет деп санаңыз. Құдай сізге жомарттық сыйлады, сондықтан жағдайы төмен адамдарға жомарт болыңыз. Бұл мысалдар және т.б. ізгі амалдар адамдар ұстануға тиіс жарық сәулесі, сондықтан бүгін өзіңізді жетілдіріңіз, ал басқаларға ертең өздерін жақсартуға көмектесіңіз.

Мұны жасаңыз, сонда сіз жақсы адам боласыз, және сізде жақсы достар немесе жақсы балаларыңыз болады.

Өзін-өзі тәрбиелеудің өнері

Египеттің шөлінде, оның орталығында, судан және кез келген тіршілік иесінен бірнеше шақырым жерде бадам (миндаль) ағашы өседі. Иә, бадам ағашы сіз елестете алатын ең қатал және қаңыраған шөлдің ортасында. Бұл ағаш өзін-өзі тәрбиелеудің жемісі.

346 жылы ескі монах шәкірттерінің бірімен шөл далада дұға етті. Ол өзін-өзі тәрбиелеудің жемісі не екенін түсінуге үйретуге тырысты, бірақ оқушы оның нұсқауларын түсіне алмады. Содан кейін монах бадам ағашының бұтағынан ойылған таяғын алып, және оны құмға отырғызды, содан кейін ол ең кіші шәкіртіне бұрылды да: «Бұл таяқты суар, – деді ол, – су жеміс бергенше, сонда сен менің не айтқым келгенін түсінетін боласың».

Бұл жер жақын құдықтан бірнеше шақырым жерде болды, бірақ түнде, салқын болған кезде, шәкірті құдыққа барып, құмыраға су толтырып, қайта оралып, таяғына су құйды. Ол мұны үш жыл бойы әр түн сайын қайталап отырды және осы кезеңнен кейін өсіп шыққан таяқша жеміс бере бастады. Содан кейін шәкірті миндаль тұқымын жақын маңдағы монастырьге әкеліп, монахтарға: «Қараңдар, өзін-өзі тәрбиелеудің жемісін!» деді.

Сіз қазір шөл далада тұрасыз ба? Сіз ауру, жалғыздық, отбасылық және іскерлік проблемалармен, қаржылық қиындықтармен бетпе-бет келдіңіз бе, сіз өзіңізді шөл даланың ортасында тұрғандай сезінесіз бе? Содан кейін сізге айтайын, бұл шөл дала бадам ағашындай гүлдейді және өзін-өзі тәрбиелеу арқылы кез келген жеміс береді. Өзін-өзі тәрбиелеу деп мен сіздің ақыл-ойыңыздың тәртібін, әдебін айтамын.

Ұстаздың шәкірті сияқты жасаңыз. Өз ойларыңызды үнемі бақылап отырыңыз және оларды тек жақсылық туралы ойлауға үйретіңіз. Жеңіліс туралы ойлар мен кез келген теріс ойлардан бас тартыңыз. Санаңызды махаббат, денсаулық, қуаныш, бейбітшілік пен келісім туралы ойлармен суарыңыз, сонда сіз өзін-өзі тәрбиелеу гүлдерінің жемісін аласыз және сіздің бұрынғы өміріңіздің шөлі ғажайып баққа айналады.

Адам өмірі эскалатор сияқты

Егер сіз көптеген американдықтар сияқты болсаңыз, онда сіз күні бойы асығып, үнемі өзіңізге ұрысатын боласыз. Шапшаңдық пен әбігерлік ең пайдалы іс үшін қажет екеніне күмәнім бар.

Есімде, бала кезімде ата-анам мені үлкен әмбебап дүкенге (ТРЦ) апаратын. Ол жерде эскалатор болды. Мен әрқашан онымен ойнайтынмын, мен алға жүгіремін ал баспалдақ төмен қарай қозғалатын. Сіздердің көпшілігіңіз мұны бала кезіңізде сынап көргеніңізге сенімдімін. Бұл қызықты процедура. Мен жылдам жылдамдықпен жүгіремін, ал басқа адамдар ешқайда жүгірмейді, олар жай тұрады, бірақ соңында мен де, адамдар да, бір жерге келеміз. Адам өмірі де осындай. Сіз өмірдің жылдамдығынан қалып та қоймауыңыз керек, одан озып та кетпеуіңіз керек. Сізді бәрібір эскалатор атты өмір өз жылдамдығына бейімдеп алады. Өмір үшін «ерте», «кеш» дейтін ұғымдар жоқ, өмір үшін сіз барсыз немесе жоқсыз.

Бір сәтке тоқтаңыз, қарбалас күйден бас тартып, өзіңізден: «Мен төмен түсіп бара жатқан эскалатормен жоғары жүгіріп бара жатқан жоқпын ба?». Көбінесе, біз өз еркімізбен өмір темпімен қозғалудың орнына, біреу қуып бара жатқандай жүгіреміз. Егер сіз төмен түсіп бара жатқан эскалатормен жүгіріп бара жатқаныңызды байқасаңыз, тез түсіп, көтерілетін эскалаторға нормальный адам құсап өтіңіз.